هشدار! این آب خوردن شاید آلوده باشد - گالری ابزار زیبا

به گزارش گالری ابزار زیبا، اگر تا کنون موضوع آلودگی سد ماملو به فاضلاب انسانی و صنعتی شهر پردیس مطرح بود، حالا مسئولان و کارشناسان محیط زیست، ابعاد تازه تری از آلودگی دیگر سدهای کشور باز نموده اند. این در حالی است که پروژه تصفیه خانه شماره 2 پردیس به منظور جلوگیری از پساب این شهر به سد ماملو باید هفت سال قبل شروع می شد اما اجرای این طرح در پاسکاری بین محیط زیست و شرکت عمران بر سر یک مجوز، معطل ماند؛ آنچه مسلم است این که حالا باید در خوردن آب سد ماملو احتیاط کرد.

به گزارش گالری ابزار زیبا، اظهارنظرهای ضد و نقیض درباره ورود فاضلاب انسانی و صنعتی از محدوده شهر پردیس به بالادست سد ماملو هر روز ابعاد تازه تری به خود می گیرد. در شرایطی که شرکت عمران شهر تازه پردیس به عنوان متولی ساخت تصفیه خانه شماره 2 فاضلاب پردیس مدعی است که فقط 10 درصد از فاضلاب مسکن مهر به اراضی روستای باغکمش در چند کیلومتری سد ماملو می ریزد، مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست می گویند که نیمی از فاضلاب تولیدی پردیس به منابع آب سد ماملو وارد می گردد.

چند روز قبل، ابراهیم نظری نیا ـ عضو هیات مدیره شرکت عمران پردیس ـ با ابراز گلایه از سازمان محیط زیست که هفت سال با ارایه مجوز تصفیه خانه شماره 2 پردیس مخالفت نموده است، گفت به علت آنکه فرایند ساخت تصفیه خانه حدود سه سال طول می کشد، به عنوان راه چاره فوری، احداث دو لاگون (حوضچه) را به منظور تصفیه 70 تا 80 درصدی در دستور کار قرار داده ایم و اوایل اسفندماه سال جاری به بهره برداری می رسد.

نظری نیا که معتقد است فقط حدود 10 درصد فاضلاب پردیس صرفا مربوط به جمعیت 30 هزار نفری فاز 8 وارد روستای باغکمش در نزدیکی سد ماملو می گردد، بیان نمود: حدود 83 هزار واحد مسکن مهر در شهر تازه پردیس وجود دارد که از این تعداد 55 هزار واحد در فازهای 3، 5، 9 و 11 است و فاضلاب آن به وسیله تصفیه خانه شماره یک با هزینه بالایی مدیریت شده و هیچگونه آلودگی ندارد.

این در حالی است که راهنمایی فهمی ـ رئیس مرکز پژوهاب گستر وزارت علوم ـ اخیرا با اشاره به جمعیت 600 هزار نفری بالادست سد ماملو گفته است: فقط نیمی از جمعیت 500 هزار نفری شهر تازه پردیس به تاسیسات جمع آوری و تصفیه فاضلاب دسترسی دارند و نیمی از فاضلاب تولیدی پردیس به منابع آبی سد ماملو سرازیر می گردد.

به گفته او، قبل از احداث سد نیز ورود آلاینده ها به سد ماملو و رودخانه جاجرود، وجود داشته که از جمله آن می توان به کودهای شیمیایی و سموم کشاورزی، آلاینده های صنعتی، آلاینده های جمعیتی و فعالیت های دامپروری اشاره نمود.

با توجه به صحبت های این مقام مسئول در وزارت علوم، حتی قبل از آبگیری سد ماملو در سال 1386 پساب صنعتی و انسانی وارد رودخانه جاجرود می شده است. به گفته او بحران اصلی، کمیت آب نیست بلکه کیفیت آب است و در نقاط مختلف کشور شاهد ورود منابع آلاینده به سدها و رودخانه ها و دیگر منابع آبی هستیم.

در عین حال حسین نایب ـ عضو هیات مدیره انجمن آب و فاضلاب ایران ـ بیان می نماید که سالیانه 20 میلیون متر مکعب، فاضلاب انسانی وارد مخزن سد ماملو می گردد.

علی مریدی ـ مدیرکل دفترحفاظت و مدیریت زیست محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست ـ محدودیت منابع را یکی از مسائل مهم در برنامه پایش کیفیت آب دانسته و گفته است که متاسفانه آسفالت کردن و ساخت جاده در اولویت واقع شده است.

فدایی فرد ـ کارشناس مدیریت منابع آب ـ نیز به ابعاد تازه ای از آلودگی آب دیگر سدهای تهران علاوه سد ماملو اشاره نموده و مشکل سد قشلاق را به مراتب بدتر از سد ماملو دانسته است. بنا بر ادعای فدایی فرد، سد ژاوه در پایین دست شهر سنندج واقع شده است و تصفیه خانه آن 50 درصد از پساب را تصفیه می نماید.

اگرچه شرکت عمران شهر تازه پردیس می گوید که به طور ذاتی وظیفه احداث تصفیه خانه را از نظر تخصیص منابع در سازمان برنامه و بودجه بر عهده ندارد، صحبت های نظری نیا ـ عضو هیات مدیره عمران پردیس ـ با حرف های مسئولان محیط زیست و کارشناسان، تفاوت های آشکاری دارد.

به طور مثال، نظری نیا می گوید آبی که برای شرب شهر استفاده می گردد مطلقا آلودگی ندارد و بارها آزمایش می گردد. در حالی که مسئولان و کارشناسان زیست محیطی از آلودگی تا 50 درصدی بعضی سدهای کشور خبر می دهند.

به هر ترتیب، ظاهرا آنچه که مورد غفلت قرار گرفته کیفیت آب بسیاری از سدهای کشور از جمله سد ماملو است که آب شرب بخش هایی از جنوب تهران و شهرهای ورامین، پیشوا، قرچک و پاکدشت و آب مورد احتیاج صنایع این محدوده را تامین می نماید. تا سه سال آینده هم نمی توان به احداث تصفیه خانه امیدوار بود و باید به دو حوضچه موقت که ممکن است تا حدودی از شدت آلودگی بکاهد، بسنده کنیم.

حدود یک سال قبل بود که عزیز میکائیلی ـ رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان پردیس ـ خاطرنشان کرد 30 تا 40 درصد فاضلاب شهرستان پردیس تصفیه می گردد و مابقی آن که عمدتا مربوط به مسکن مهر است وارد رودخانه جاجرود و حوضه آبریز سد ماملو می گردد و در نهایت پشت تاج این سد - که تامین کننده بخش عمده آب شرب کلان شهر تهران است - جمع می گردد که می تواند تبعات جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. پیش از آن هم در سال های 97 و 98 موضوع آلودگی آب سد ماملو به گوش رسید اما ظاهرا اقدامات عاجل آن طور که باید و شاید با سرعت پیش نرفت. نهایتا تیرماه سال 1400 مناقصه احداث پروژه تصفیه خانه شماره 2 شهر تازه پردیس برگزار گردید که پس از مشخص پیمانکار، مدت اجرای پروژه دو ساله در نظر گرفته شد اما این زمان بندی بعدا به سه سال افزایش پیدا کرد.

سد ماملو آب بخشی از رینگ تهران یعنی جنوب و جنوب شرقی تهران را تامین می نماید. سدی که از جاجرود و دماوند آب می گیرد و در بین راه میزبان فاضلاب بخشی از مسکن مهر پردیس و دیگر پساب های منطقه می گردد.

گفته می گردد احداث تصفیه خانه حدود 550 میلیارد تومان هزینه در بر دارد؛ در حالی که اگر سال 91 که این پروژه تعریف شد، کارها انجام می گرفت هزینه ها حدود 50 میلیارد تومان بود. شرکت عمران می گوید که هفت سال با محیط زیست برای گرفتن مجوز کلنجار رفته؛ محیط زیست هم می گوید اراضی در نظر گرفته شده برای احداث تصفیه خانه در نزدیکی منطقه حفاظت شده جاجرود بوده است. حالا اما ظاهرا محیط زیست چراغ سبز احداث تصفیه خانه را صادر نموده و این وسط فقط هفت سال از عمر مردم تلف شده است.