گزارش، 20 سال پس از زلزله شمال غرب ترکیه؛ هشدار خطرات زلزله به قوت خود باقی است - گالری ابزار زیبا

به گزارش گالری ابزار زیبا، بیست سال پیش وقوع زمین لرزه ای در منطقه مرمره در شمال غرب ترکیه ویرانی های گسترده ای به جا گذاشت.

به گزارش گروه بین الملل گالری ابزار زیبا، ترکیه روز شنبه 17 آگوست بیستمین سالگرد وقوع زمین لرزه ویرانگر در سال 1999 در منطقه مرمره را برگزار کرد. در این زمین لرزه حدود 17 هزار نفر جان خود را از دست دادند.

در ساعت سه و یک دقیقه (به وقت محلی)، روز سه شنبه 17 آگوست 1999 برابر با 26 مرداد 1378، زمین لرزه ویرانگری در نزدیکی شهر ازمیت رخ داد . بزرگی زمین لرزه در حدود 7.6 درجه در مقیاس ریشتر بود . این زلزله استان های یالووا، کوجاائلی، ساکاریا و استانبول واقع در منطقه مرمره ترکیه را لرزاند. مرکز وقوع این زمین لرزه شهرستان گولجوک استان کوجاائلی بود. زمین لرزه حدود 50-40 ثانیه به طول انجامید. با مطالعه زمین لرزه های قرن بیستم ترکیه می توان گفت که این زلزله، ویرانگرترین آنها بود. 17 هزار و 480 نفر براثر این زلزله جان خود را از دست دادند و 43 هزار و 935 تن نیز در استان های شمال غربی ترکیه مجروح شدند. این زلزله باعث شد حدود نیم میلیون نفر نیز بی خانمان شوند.

از نظر تاریخی، زلزله جزئی از زندگی مردم ترکیه بوده است . از سال 1939 تا هنگام زمین لرزه ازمیت، در این منطقه 11 زلزله اتفاق افتاده بود . آخرین زمین لرزه منطقه مرمره که شهر ازمیت را دربرگرفت، در سال 1967 میلادی اتفاق افتاده بود.

بیست سال قبل از این سانحه، ترکیه کوشش گسترده ای را برای رشد مالی - اجتماعی شروع نموده بود تا در سایه آن و با رسیدن به شاخص های توسعه، از سطح کشورهای در حال توسعه به جرگه کشورهای پیشرفته بپیوندد، اما زلزله، آمار بالای جان باختگان، بی خانمان شدن مردم و ... خسارات جبران ناپذیری را باعث شد.

کنفدراسیون تجارت و کارآفرینی ترکیه به همراه برنامه توسعه سازمان ملل متحد در گزارشی خاطرنشان کردند که زلزله 1999 در منطقه مرمره، خسارت های مالی بزرگی را موجب شد و در نتیجه آن به 30 هزار شغل ضربه خورد و حدود 200 میلیارد لیر معادل 36 میلیارد دلار خسارت بر دست این کشور باقی گذاشت (1).

هالوک اوزنر مدیر رصدخانه دانشگاه بغازیچی و موسسه زلزله نگاری استانبول معتقد است که فاجعه زلزله 1999 باعث افزایش آگاهی ها در زمینه اقدامات احتیاطی در برابر بلایای طبیعی آینده شد. وی خاطرنشان کرد که در حال حاضر زلزله سنج هایی در بستر دریا در عمق 1200 متری (0.64 مایل دریایی) قرار دارند و به صورت 24 ساعته و در هفت روز هفته مشغول رصد اوضاع هستند. اوزنر گفت: ما می دانیم که یک زلزله بالقوه چقدر قدرتمند خواهد بود. ممکن است که یک یا چند زلزله با بزرگی بیش از 7 ریشتر را تجربه کنیم اما زمان دقیق آن را نمی دانیم. در منطقه مرمره 240 ایستگاه لرزه نگاری وجود دارد و بیش از 450 شبکه زلزله نگاری در سراسر کشور مشغول له فعالیت هستند. منطقه مرمره از این نظر که مرکزیت مالی داشته و جمعیت در آن بسیار متراکم است، اهمیت بیش تری دارد. استانبول به عنوان یکی از شهرهای منطقه مرمره، شهری است با 16 میلیون نفر جمعیت و حدود 7-8 استان آن را احاطه نموده اند. این کلان شهر به شدت در مقابل زمین لرزه های احتمالی در دریای مرمره آسیب پذیر است. رئیس موسسه زلزله نگاری استانبول تاکید نمود که خط گسل در سراسر دریای مرمره در سال های اخیر غیر همگن مشاهده می گردد. وی گفت: ما می بینیم که این خط گسل از یک ساختار پراکنده تشکیل شده است که بعضی از آنها از نظر لرزه ای فعال تر هستند، بعضی از آنها آرام تر هستند، بعضی از آنها باعث ایجاد زمین لرزه های بیش تر و بعضی قسمت ها باعث ایجاد زمین لرزه های عمیق تر می شوند. زمین لرزه ها به بزرگی 7.2 تا 7.3 ریشتر می توانند از نظر انرژی برای دانشمندان تفاوت زیادی داشته باشند و هر زمین لرزه ای با قدرت بالاتر از بزرگی 7 می تواند ویران کننده باشد (2).

جلال کول اوغلو از اتحادیه کارفرمایان صنایع ساختمانی ترکیه نیز گفت که هنوز میلیون ها ساختمان نا امن در ترکیه وجود دارد. وی تاکید نمود که بیش از 90 درصد از اراضی ترکیه در معرض خطر زمین لرزه قرار گرفته است و شهرهای بزرگ و اصلی این کشور در مناطق زلزله خیز درجه یک و درجه دو قرار دارند. کول اوغلو با اشاره به این که باید نسبت به خطر زلزله در جامعه آگاهی ها را افزایش داد، خاطر نشان کرد که می بایست نقشه های خطر تهیه گردد تا خطرات ناشی از زلزله ها به حداقل برسد (3).

عاملی که باعث شد این زلزله از نظر تلفات و خسارت ها از زلزله های قبلی فاجعه آمیزتر باشد، این نکته است که منطقه ای که به خاطر خاک حاصلخیز رسوبی، برای کشاورزی مناسب و برای ساخت و ساز سست بود، با ساخت و سازهای نامرغوب، به شهری پرجمعیت تبدیل شد. پس از وقوع زلزله، کارشناسان خارجی که به منطقه آمده بودند، با مشاهده خرابی ها تصور کردند که ترکیه فاقد قوانین، ضوابط و استانداردهای ساختمانی است.

مراد بوز مسئول انجمن جستجو و نجات ترکیه از عدم آگاهی کافی مردم ترکیه نسبت به خطرات زلزله و انجام اقدامات اساسی احتیاطی شکایت می نماید و معتقد است قبل از وقوع حوادث باید اقدامات ضروری را انجام داد. وی گفت که بر اساس آمارها حدود 63 درصد از مردم ترکیه از زلزله، آتش سوری و سیل می ترسند و حتی 55 درصد از جامعه آکادگی لازم برای زلزله را ندارند (4).

ابتکار ارتباط کارآفرینان ترکیه (CBi) به مناسبت بیستمین سالگرد وقوع زلزله مرمره گزارشی منتشر کرد و در آن به شرکت های کوچک و متوسط درباره خطرات زلزله هشدار داد و اطلاعاتی برای آگاهی آن ها درباره اولویت های این امر ارائه داد. بر اساس این گزارش، زمین لرزه 1999 مرمره نه تنها کارخانه های بزرگ بلکه کسب و کارهای کوچک و متوسط را که پشتوانه اقتصاد کشور هستند را تحت تاثیر قرار داد. ابتکار ارتباط کارآفرینان ترکیه خاطرنشان کرد که هدف از این گزارش کاهش خطرات و صدمات ناشی از بلایای طبیعی به اقتصاد این کشور است. هدف دیگر نیز سرعت بخشیدن به روند و زمان بازیابی در برابر خطرات احتمالی در صورت بروز زمین لرزه می باشد؛ چرا که کسب و کارهای کوچک و متوسط بیش تر در زمینه تاسیسات، تجهیزات، نیروی کار، زنجریه تامین منابع و خدمات زیرساختی آسیب می بینند (5).

بر اساس گزارش کمیته تحقیق مجلس ترکیه درباره زلزله مرمره که در سال 2010 منتشر شد، در مجموع 17480 در اثر این زلزله جان خود را از دست دادند و حدود 45 هزار نفر نیز زخمی شدند. این گزارش اشاره داشت که زلزله 1999 مرمره با 36 میلیارد خسارت ششمین سقوط مالی ترکیه در بازه زمانی 1900 تا 2009 را باعث گشت.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه طی پیامی به مناسبت سالگرد زلزله مرمره بار دیگر به خانواده های قربانیان این حادثه تسلیت گفت. وی اضافه کرد هرگز تلفات این فاجعه را فراموش نخواهیم کرد. برای جلوگیری از چنین حوادثی اتخاذ تمهیدات لازم را ادامه خواهیم داد.

1. https:، ، www.yeniakit.com.tr، haber، depremin-maliyeti-200-milyar-lira-890395.html

2. https:، ، www.aa.com.tr، tr، turkiye، marmara-denizindeki-fayi-7-gun-24-saat-izliyoruz، 1557706

3. http:، ، www.haberdurus.com، haber، depremin-yaralari-hl-sarilamadi-36857.html

4. http:، ، a.msn.com، 01، tr-tr، AAFTeSK

5. http:، ، www.turkonfed.org، tr، detay، 2083، cbi-turkiye-turkiye-ekonomisi-buyudukce-depremin-ekonomi-uzerindeki-riski-de-buyuyor،